Հայոց ցեղասպանության ճանաչումը պարզապես սենտիմենտալ խնդիր չէ. Ամոս Գիտայ

Ամոս Գիտայ«Երկար տարիներ  մտածել եմ Երևանը այցելելու մասին։ Համակարանք եմ տածում հայ ժողովրդի հանդեպ, որը մեծ տառապանք է ապրել և խնդիր ունի դա աշխարհին ցույց տալու», – այսօր լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, խոսելով հայ և հրեա ժողովրդի ճակատագրերի ընդհանրության մասին, ասաց հանրահռչակ իսրայելցի ռեժիսոր Ամոս Գիտայը։

Ամոս Գիտայը ծնվել է 1950 թ, Հալֆայում (Իսրայել): Նա ճարտարապետություն էր ուսանում ՝ հետևելով իր հոր ուղուն, սակայն  արաբա-իսրայելական չորրորդ պատերազմն ընդհատեց նրա ուսումը: Ուղղաթիռով առաջադրանքներ կատարելիս  Super-8 տեսախցիկի օգտագործումն էր, որ Գիտային մղեց կինոռեժիսուրայով զբաղվելու: Այժմ Գիտայն արդեն հեղինակ է  մի քանի տասնյակ ֆիլմերի, որոնք համարվում են Իսրայելի կինեմատոգրաֆիայի լավագույն գործերը։

«Ոսկե Ծիրան» Երևանի 11-րդ կինոփառատոնի շրջանակներում Հետահայաց ցուցադրություններ ծրագրով կներկայացվեն Ամոս գիտայի  «Անա Արաբիա», «Սահմանազատում», «Ազատ գոտի» և «Ավետյաց երկիր»  ֆիլմերը։

Ռեժիսորը հաճախ է անդրադառնում իսրայելա-պաղեստինյան հակամարտությանը ու, թեև հարցը քաղաքական է, նա չի գնում է, որ իր ֆիլմերում պարտադիր է պահպանել օբյեկտիվությունը։ «Ես կարծում եմ՝ ամենամեծ խնդիրը տեսնելն է, թե ինչ տեղի է ունենում մեր շրջապատում: Սակայն կինոն ժուռնալիստիկա չէ, այն չպետք է միայն ինֆորատիվ լինի. պետք է արտահայտի ռեժիսորի վերաբերմունքը: Իսրայելի պատմությունն ամբողջացած չէ  և այդ խնդիրը արտահայտվում են իսրայելական կինոյում; Ֆիլմերում ես ներկայացնում եմ իմ անձնական մոտեցումը.  ես պաշտոնական խոսնակ չեմ, մյուս կողմից, եթե լրատվական հաղորդումներ նայենք, կտեսնենք, որ բոլորն էլ սուբյեկտիվ են։ Այն, ինչ անում եմ ես, հնարավորություն է տալիս  անկախ կարծիք ձևավորել», – ասաց նա:

Այնուհանդերձ կինոգործիչը նշում է. որ չի ատում այն մարդկանց, ովքեր իր կարծիքի հետ համաձայն չեն։ Եվ հակամարտության մասին ֆիլմեր նկարահանելիս նա հասկացել է, որ երկխոսություն պետք է ստեղծվի երկու կողմերի միջև, որի շնորհիվ ընդհանուր լուծում կտրվի հարցին. «Հակամարտության վերաբերյալ ֆիլմեր նկարահանելիս  ես հասկացել եմ՝ կողմերից ոչ մեկն էլ հրեշտակ չէ կամ սատանա. Երկու կողմերում էլ կան և՛ հրեշտակներ, և՛ սատանաներ»։

Անդրադառնալով Հայոց ցեղասպանության ճանաչման հարցին, Գիտայը՝ որպես նույն ճակատագիրն ունեցեղ ազգի ներկայացուցիչ, հայտարարեց, որ լիովին արդարացի է համարում հայերի պահանջը. «Երբեք չեմ հասկացել, թե ինչու թուրքերը չեն ընդունում  Հայոց ցեղասպանությունը: Լիովին արդարացի եմ համարում հայերի պահանջը. սա պարզապես սենտիմենտալ խնդիր չէ անցյալի հետ կապված: Միայն ճանաչելով անցյալի հանցագործությունները՝ հնարավորություն կստեղծվի կանխել դրանք ապագայում»,- նշեց նա։

 

Անկախ

 

Tags: , ,