Սա Երևանն է,այստեղ դու տանն ես ,ուր կամ սիրում են կամ հայհոյում են…

Երևանը վաղուց հախվերդյանական զգացողություններ արթնացնող քաղաքը չէ: Այն ավելի շատ լարվածություն,պայքարելու մոտիվացիա ու պահպանելու բնազդ է առաջացնում:

Հին Երևանի մասին պատմություններն ու նկարագրություններն ուտոպիական են թվում: Ոչ մի տեղ չես գտնում դա: Ոչ մի տեղ չես կարողանում լսած ու կարդացած զգացողություններն ապրել: Այնքան չկա, որ սկսում ես կասկածել լսածիդ ու կարդացածիդ: Արտաքին տեսքի հետ փոխվել,ավելի շուտ կորել է նաև կոլորիտը: Սկսած բազմաբնակարան դատարկ շենքերից մինչև  ժամանակ առ ժամանակ, քաղաքով մեկ սփռվող, բադակտուց, տձև,Երևանի հետ ոչ մի աղերս չունեցող կենդանիներ:

Մեզ սեղմում են նոր ժամանակները,ինչպես երկաթե պնդօղակներ: Մինչև վերջ սեղմեք ՁԵՐ գոտիները,պետք է դիմանալ,դիմադրել…

Դժգոհության,ընդվզման ու բողոքի առիթ հիմնականում դառնում են քաղաքային իշխանությունների անհեռատես ու հիմնական բաներ անտեսող որոշումներն ու նախագծերը: Դա ապացուցում է ժամանակը:

Ամենավառ օրինակը Մաշտոցի պուրակն է: Այգին ոչնչացումից փրկեց նախագահի գեղագիտական ճաշակը՝ «Տարոն ջան, սիրուն չի» թևավոր դարձած ու արդյունավետ արտահայտությամբ:
Դա ամենացցուն օրինակն է:Կա նաև  փոքր,բայց ոչ պակաս կարևորության խնդիրների շարք: Ձմեռը ձյունը ոչ մի կերպ չի մաքրվում,մյուս եղանակներին էլ հորդառատ անձրևը մինի-ջրհեղեղ է առաջացնում: Ամեն ձմեռ քաղաքապետարանը տարածում է ճոխ հաղորդագրություն,թե «քաղաքում աշխատում է մեծ քանակությամբ տեխնիկա,նայում ես գետնին միայն ասֆալտ է » ոգով:Բայց դե հո մենք էլ հեքիաթի մեջի արջերից չենք,որ ամբողջ ձմեռ քնենք ու հավատանք հայտարարությանը: Դուրս ենք գալիս,տեսնում հակառակ պատկերն ու սայթաքում…

Ջրահեռացման համակարգն էլ,կարծում եմ, անլուծելի խնդիրների շարքից չէ:Պարզապես անտաբերության մատնված հարցերից է:

Բարքերի անկում,անկման բարքեր և  անկման եզրին կանգնած կրքեր…

Կամ մեծերի արձանները:Չգիտեմ իրագործումը որքանով արդարացրեց գաղափարը: Սոցցանցերի շաբլոնային ու տարբեր դիրքերով նկարներ դառնալուց բացի չեմ կարծում որ դրանք որևէ այլ բանի ծառայեցին և օգուտ տվեցին: Դրանով ավելի արժևորվեցին, թե արժեզրկվեցին մեծերը՝ բարդ հարց չէ: Տեղադրման սկզբնական շրջանում էլ արձանները հաճախ էին կոտրվում ու վնասվում:Մարդիկ չեն բարբարոս,արձաններն են անորակ:Ժողովրդի ասած՝ թքով կպցրած:

Ես հիշում եմ քաղաքն իմ,երբ մարդիկ ապրում էին մարդկանց նման…

Քրջի բազարի վաճառականններին տեղահանեցին,բայց այդպես էլ չտեղավորեցին: Ինչպես հնոտի վաճառողներն էին բնորոշում՝ մնացին օդից կախված: 100 դրամով տաբատ վաճառող, օրական հազար դրամի շահույթ ստացող որոշ վաճառականների էլ տարածք հատկացրեցին վերնիսաժում: Դրանով էլ,սակայն, հարցը չլուծվեց:Վերնիսաժի որոշ քաղքենի հնաբնակներ բողոքում էին, որ նրանք անմակարդակ են,արվեստագետին էլ հարիր չէ նման մարդկանց հետ շփվել: Վաճառականներն էլ գոհ չէին իրավիճակից. առևտուր չի լինում այդտեղ: Հակասության մեջ գտնվող երկու կողմերն էլ մեղադրում էին քաղաքային իշխանություններին՝ իրենց մարդատեղ չդնելու ու չբանակցելու իրենց հետ և արդյունքում ամեն ինչ վատ կազմակերպելու մեջ:

Ու փչում է քամին ունայնության…

Եվ վերջապես ուղեվարձի մասով: Ուղեվարձի թանկացման միտումը, որքան հիշում եմ, վաղուց կար:Ուղղակի համապատասխան առիթ չկար:Գազի գնի բարձրացումն էլ հենց դաձավ այդ ցանկալի ու սպասված առիթը:

Ամեն դեպքում դա չի հիմնավում ուղեվարձի բարձրացումը: Գազի գինը 50 տոկոսվ չի բարձրացել:

Անհեթեթության շարքից:Գազով չաշխատող ավտոբուսների գներն ինչու են բարձրանում: Պատկան մարմինները դա նույնպես բացատրում են գազի գնի բարձացումով,սակայն այս անգամ այլ կտրվածքով:Թե վարորդների ապրելակերպի վրա ազդում է գազի սակագնի փոփոխումը: Այդ նույն տրամաբանությամբ համաչափորեն պետք է բարձրանար նաև բոլոր ոլորտների աշխատավարձերը: Դա,սակայն, ընդամենը փափուկ բարձ է:Պարզ է,որ այդ ավել գումարը վարորդը ոչ թե տուն է տանելու,այլ դնելու է գծատիրոջ գրպանը:
Ընդհանրապես տրանսպորտի գնի թանկացման մասով մի նորմալ հիմնավոր հայտարարություն չեմ լսել:Թերևս միակ խորիմաստը, որ ամեն ինչ արվելու է ի օգուտ ժողովրդի:

Թանկացումից հետո վարորդները չեն սկսի ավելի քիչ ծխել ու չեն դադարի մունաթ գալ: Ուղևորներն էլ չեն դադարի կքանստած,գլուխը դիմացինի,լավագույն դեպքում, թևի տակ մտցնել կամ որ այս համատեքստում առավել բարվոքն է՝ կանգնած երթևեկել: Մի խոսքով,ոչինչ չի փոխվի: Ոչ մի դրական միտում:

Եվ մի նկատառում:Զարմանում եմ`  ինչու ոչ ոք չի առաջարկում հանրային տրանսպորտն ամբողջությամբ պետականացնել: Բազմաթիվ քաղաքակիրթ երկրներում այդպես է:Պետք է, ի վերջո, վերացնել գծատիրոջ ինստիտուտը: Ոնց կարելի է մի ամբողջ հանրային ծառայություն թողնել կասկածելի արժեհամակարգով ու աշխարհընկալմամբ մարդկանց հայեցողությանը:

Մի խոսքով,լսում ենք Հախվերդյան,խմում գարեջուր, փնտրում իսկական Երևանն ու փորձում պահպանել ունեցածը…ավելի շուտ՝ մնացածը:

Ես քեզ սիրում եմ,էս խոսքերը ասում եմ քեզ իմ Երևան:Արժե հասնել աշխարհի ծայրը, որ էս բառերը հասկանամ….

 

Մանվել Քեշիշյան

Tags: Երևան, կարծիք