Հարցազրույց Հանրային խորհրդի անդամ, ՀԽ ֆինանսատնտեսական և բյուջետային հարցերի հանձնաժողովի նախագահ Վազգեն Սաֆարյանի հետ՝ դեկտեմբերի 3-4-ը Մադրիդում կայացած «Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդների դերն ու ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսական և գործազրկության ճգնաժամին ի պատասխան» թեմայով միջազգային  համաժողովի վերաբերյալ, որին մասնակցել է նաև ՀԽ պատվիրակությունը՝ ի դեմս ՀԽ անդամներ Վազգեն Սաֆարյանի և Արշակ Սադոյանի:

-       Պ-ն Սաֆարյան, վերջերս Հանրային Խորհրդի պատվիրակությունը մասնակցեց միջազգային կոնֆերանսի:  Ի՞նչ կոնֆերանս էր դա և ինչ հարցեր են քննարկվել այդ կոնֆերանսում:

 

-       ՀՀ Հանրային Խորհրդի պատվիրակությունը 2013թ դեկտեմբերի 3-4-ը մասնակցեց  Մադրիդում կայացած միջազգային կոնֆերանսի, որի կազմակերպիչներն էին Աշխատանքի Միջազգային Կազմակերպությունը (ԱՄԿ), Իսպանիայի տնտեսական և սոցիալական խորհուրդը, Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդների ու համանման կառույցների միջազգային ասոցիացիան, որի անդամ է նաև ՀՀ Հանրային խորհուրդը: Կոնֆերանսի օրակարգում դրված էր «Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդների դերն ու ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամի և գործազրկության հաղթահարման ուղղությամբ» հարցը:

 

-       Ինչ երկրներ էին մասնակցում այդ կոնֆերանսին:

 

-       Կոնֆերանսը ներկայացուցչական էր, որի աշխատանքներին մասնակցում էին Ասիայի, Լատինական Ամերիկայի, Եվրոպայի և Աֆրիկայի 50-ից ավելի երկրների 125 պատվիրակներ, ինչպես նաև փորձագետներ՝ Աշխատանքի Միջազգային Կազմակերպությունից (ԱՄԿ), Արժույթի Միջազգային Հիմնադրամից (ԱՄՀ), Եվրամիությունից, Աշխատանքի Միջազգային Կազմակերպության Իսպանիայի ներկայացուցչությունից և այլ կառույցներից:

 

Կոնֆերանսի բացման նիստը վարում էր ԱՀԿ Մադրիդի գրասենյակի տնօրեն Ժոագուին Նիետոն, իսկ բացման խոսքով  հանդես եկան Մարկոս Պենան՝ Իսպանիայի Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի նախագահը, Սանդա Պոլասկին՝ Աշխատանքի Միջազգային Կազմակերպության (ԱՄԿ) փոխնախագահը և Եվգենի Վելիխովը Ռուսաստանի Դաշնության Հանրային Պալատի նախագահը, ով միաժամանակ նաև Տնտեսական և սոցիալական Խորհուրդների միջազգային ասոցիացիայի նախագահն է:

 

Գլխավոր զեկուցողը ԱՄԿ-ի Ժնևյան գրասենյակի ներկայացուցիչ Ռայմոնդ Տորեսն էր: Նա ներկայացրեց ծավալուն զեկույց – վերլուծություն, որն  ընդգրկում էր  համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամի հաղթահարման ուղղությամբ   կատարած աշխատանքները՝ ելակետ ունենալով  Աֆրիկայի 14, Արաբական 3, Լատինական Ամերիկայի 8, Ասիայի 22  երկրների Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդների կողմից նախօրոք ստացված տվյալները: Զեկուցման շուրջ ծավալվեց մտքերի լայն փոխանակում, քննարկումներ, որոնք որոնք շարունակվեցին երկու օր տևած կոնֆերանսի 6 նիստերում: Իրենց տեսակետներն արտահայտեցին 32 երկրների ներկայացուցիչներ:

 

-       Ի՞նչ հարցերի շուրջը ծավալվեցին հիմնական ելույթներն ու քննարկումները:

 

-       Նիստերում քննարկված հիմնական թեմաները օրակարգային հարցի շրջանակում էին: Այսպես օրինակ՝ համաշխարհային տնտեսական, ֆինանսական և աշխատանքային ճգնաժամը, որի դեմ  քայլեր ձեռնարկելու ժամանակն է, տնտեսական և սոցիալական խորհուրդների  ազդեցությունը համաշխարհային տնտեսական և գործազրկության ճգնաժամին ի պատասխան, սոցիալական երկխոսության դերը համաշխարհային ֆինանսական, տնտեսական և գործազրկությանն ի պատասխան: Ելույթ ունեցողները խոսում էին 2008 թ. իրենց երկրներին  հասցված տնտեսական ճգնաժամի վնասների մասին, կարևորում ճգնաժամի ժամանակ Կառավարության, Գործատուների և Արհմիությունների միջև սոցիալական երկխոսության ծավալումը՝  փոխըմբռման, կոնֆլիկտների, վեճերի լուծման և այլ հարցերում: Կարևոր միտք հնչեց, որ ճգնաժամի պրոբլեմները գլոբալ են, իսկ դրանց հաղթահարման ճանապարհները՝ տարածաշրջանային կամ ազգային: Եվ անհրաժեշտ է գտնել արդյունավետ մեխանիզմ սոցիալական երկխոսությամբ մեղմացնելու ճգնաժամի հետևանքները: Կարևոր մտքեր արտահայտեց Ալժիրի Տնտեսական և սոցիալական խորհրդի նախագահ դոկտոր Բաբեսը՝  ճգնաժամերի անցումային պրոցեսների կարգավորման, գիտելիքի վրա հիմնված տնտեսության, մարդու  ինքնադրսևորման, գենդերային հարցերի և այլնի մասին:

 

-       Ի՞նչ խնդիրներ առանձնացրեցին մասնակից մյուս երկների ներկայացուցիչները:

 

-       Իսպանիայի ներկայացուցիչը նշեց, որ իրենց երկրում ճգնաժամի հետևանքով  ազգաբնակչության 26%-ը գործազուրկ է: Հունգարիայի ներկայացուցիչը կարևորեց տնտեսության վերակազմավորումը և հայտնեց, որ ընդհանուր գործազրկության մակարդակը 7% է, իսկ երիտասարդության 28%-ը ոչ աշխատում է, ոչ էլ սովորում:

Հոլանդիայի ներկայացուցիչը հայտնեց, որ իրենց երկրում գործազրկությունը 7% է: Նրանց անհանգստացնում է  արտաքին առևտրի ծավալների կրճատումը:

Ռուսաստանի Դաշնության ներկայացուցիչ Ի. Դիսկինը կարևորեց հանրային պալատների իրավական կարգավիճակի մասին հարցը՝ գտնելով, որ անհրաժեշտ է օրենսդրորեն ամրագրել հանրային վերահսկողությունը:

Ճապոնիայի ներկայացուցիչը նշեց, որ իրենց մոտ 2012թ գործազրկությունը եղել է 5.5%, իսկ 2013թ այն 4.4%-ի սահմաններում է, միաժամանակ կարևորեց սուբսիդիաների տրամադրումը ձեռնարկություններին ճգնաժամերի ժամանակ:

Սենեգալի ներկայացուցիչը խոսեց, որ Աֆրիկան այսօր դարձել է յուրօրինակ «Էլդորադո» ներդնողների համար:

Արժույթի Միջազգային Հիմնադրամի ներկայացուցիչը խոսեց, որ ճգնաժամերի ժամանակ պետք է ճնշում գործադրել կառավարությունների վրա կրճատելու բյուջետային ծախսերը, եթե արտաքին պարտքը նորմատիվից մեծ տոկոս է կազմում ՀՆԱ-ի նկատմամբ:

Եվրոմիության ներկայացուցիչ Էվելինա Պեժոտը խոսեց սոցիալական արդարության, անդրազգային կորպորացիաների, սոցիալական երկխոսությունը որպես խնդիրների լուծման, այլ ոչ թե խնդիրների ստեղծման գործիք դարձնելու մասին: Նա կարևորեց նաև մարդկանց մոտ  ճգնաժամի հաղթահարման վերաբերյալ վստահության վերականգնման անհրաժեշտությունը:

Եվրոպայի Տնտեսական և սոցիալական կոմիտեի ներկայացուցիչ Յուան Մենդոզան իր ելույթում ասաց, որ եթե մինչև ճգնաժամը Եվրոպայում 7մլն գործազուրկ կար, ապա ճգնաժամի հետևանքով գործազուրկների թիվն անցել է 27 մլն մարդուց: Սոցիալական լարվածությունը պարարտ հող կարող է հանդիսանալ նացիոնալիստական և ֆաշիստական  կազմակերպությունների ակտիվացման համար:

 

-       Ի՞նչ հարցեր բարձրացվեցին Ձեր կողմից:

 

-       Նախ ասեմ, որ իմ ելույթը նախապես ուղարկվել էր կոնֆերանսի կազմկոմիտե Հանրային խորհրդի կողմից և բաժանվել պատվիրակներին: Քննարկումների ժամանակ մենք մի շարք հարցեր ուղղեցինք ելույթ ունեցողներին: Օրինակ, Արժույթի Միջազգային Հիմնադրամի ներկայացուցչին հարց ուղղեցինք, որ լավ կլիներ քնննարկման թեման լիներ ոչ թե ճգնաժամերի հաղթահարման ուղիների, մասնավորապես սոցիալական երխոսության միջոցով, այլ այն մասին, թե ինչպիսի համակարգված գլոբալ տնտեսական քաղաքականություն պետք է իրականացվի, որպեսզի բացառվեն ճգնաժամերը, քանի որ դրանք առաջ են բերում գործազրկություն, իսկ գործազուրկները տնտեսապես առավել խոցելի երկրներից գնում են քիչ թե շատ պաշտպանված երկրներ և դառնում  սոցիալական լրացուցիչ  բեռ այդ երկրների համար: Մեր հարցադրումներն ուղղված էին նորանկախ երկրների համար տնտեսության զարգացումն ապահովող հարկային, ֆինանսա-վարկային, տարադրամային այնպիսի քաղաքականություն վարելու երաշխավորություններ տալուն, որը կբերի տնտեսության իրական հատվածի զարգացմանը, այլ ոչ թե նրանց կվերածի զարգացած երկրների հումքային կցորդի:

ԱՄՀ ներկայացուցիչ, փորձագետ Պրակաշ Լոունգալին քննադատում էր այն երկրներին, որոնց բյուջետային ծախսերը գերազանցում էին եկամուտների նորմատիվային սահմանները, մեր հարցադրումը նրան այն մասին էր, որ նախ պետք է այնպիսի քաղաքականություն վարել, որ էապես ավելացվեն  եկամուտները, որոնք էլ թույլ կտան մեծացնել բյուջետային  ծախսերը:  Բրազիլիայի ներկայացուցիչ Պաուլո Սիմաոն մեր հարցին ՝ Արդյունաբերության ոլորտի  վարկերի տոկոսադրույքների վերաբերյալ, իրազեկեց, որ այն 1% -ի սահմաններում է:

Սոցիալ-տնտեսական խորհուրդների միջազգային ասոցիացիայի գլխավոր քարտուղար Պատրիկ Վենտուրինին հարց ուղղեցինք՝ արդյոք ավելի լավ չէ՞ր, որպեսզի հաջորդ կոնֆերանսը նվիրվեր համաշխարհային տնտեսական ճգնաժամերի կանխարգելման ֆինանսատնտեսական քայլերին:

 

-       Ինչպե՞ս արձագանքեց:

-       Հայտարարվեց, որ հաջորդ կոնֆերանսը կանցկացվի 2014թ փետրվարին՝ Իտալիայում:

 

-       Այդ թեմայո՞վ:

-       Հուսանք…

 

Անկախ

 

Tags: Հանրային խորհուրդ, Վազգեն Սաֆարյան, Տնտեսական և սոցիալական խորհուրդների ու համանման կառույցների միջազգային ասոցիացիա