Զորավար Անդրանիկի 16 մետրանոց ձիարձանը Տավուշի մարզի Նավուր գյուղում կանգնեցվել է 1989-1990 թվականներին: Հեղինակը Լոռու մարզի Գոգարան գյուղում ծնված նկարիչ, քանդակագործ Սարգիս Այվազյանն է: Մինչև Զորավարի` երևանյան, Արա Շիրազի հեղինակած Անդրանիկ Օզանյանի ձիարձանի տեղադրումը, Հայաստանում Նավուրի ձիարձանը միակն էր: Ցավոք, պղնձաձույլ ձիրաձանի հեղինակը` Սարգիս Այվազյանը, արդեն չկա, 2001 թվականին է մահացել: Արցախյան շարժման տարիներին քեռու` Սարգիս Այվազյանի աշխատանքը, Սերյոժա Մովսիսյանը խորհրդանշական է համարում: ՙՙԵրբ որ վարպետը Երևանում արձանի գիպսե տարբերակի վրա էր աշխատում, ես նրան օգնում էի, տարբեր հարցերում` ջուրն է տալիս: Որքան տեղյակ եմ, ավելի ճիշտ` գրքում եմկարդացել, մեջը գրած էր, որ մորեղբայրս 60-ականներին ևս Անդրանիկի արձան է ստեղծել, որը սակայն ԿԳԲ-ն ապամոնտաժել, տարել, թաղել է՚՚,-նշեց Սերյոժա Մովսիսյանը: Ինչ վերաբերում է Տավուշի մարզի Նավուր գյուղի մոտակա բլրի վրա կանգնեցված պղնձակոփ ձիարձանին, ապա, ըստ Սերյոժա Մովսիսյանի, այնպես է արվել, որ թուրքերը և ադրբեջանցիները տեսնելիս ահ ու սարսափի մեջ ընկնեն: ՙՙԵթե նկատել եք, ձիարձանը բարձունքի վրա է, հայդուկապետի ձին պատրաստ` կռվի դաշտ մեկնելու: Սահմանամերձ բնակավայրում հայ ազգային-ազատագրական շարժման խորհրդանիշներից Անդրանիկ փաշայի արձանի տեղադրումը պատահական չէ՚՚:  Ի դեպ, ֆիդայապետի գրկում մանկիկ կա, որը, սակայն վարպետի զարմիկը դժվարացավ նշել, թե ինչ իմաստով է քանդակվել:  Անդրանիկի դերը վիթխարի էր Զանգեզուրի պաշտպանությունում: 1915 –ի այս օրերին Զորավարիգունդը հաջողությամբ մասնակցեց Մուղանջուղի մարտին, և Կովկասը փրկեց թշնամու ներխուժումից: Ձիարձանը գտնվում է Իծաքար-Գանձաքար ճանապարհի սկզբնամասում, իսկ տավուշցիներին է հասել պատմություն` համաձայն, որի զորավար Անդրանիկն անցել է այդ ճանապարհով:  Ձիարձանի պատվերը քանդակագործն ստացել է նավուրցի գործարարներից, որոնք այդ տարիներին աշխատում էին Նոր Հաճնի ադամանդագործական գործարանում: Ի դեպ, հաջորդ տարն` 2015-ին, կլրանա Մեծ զորավարի ծննդյան 150-ամյակը: Ապրիլի 24-ին, նավուրցիերը Մեծ եղեռնի տարելիցի հիշատակման առիթով կայցելեն և ծաղիկներ կդնեն Զորավարի հուշարձանի մոտ:

 Անկախ