Հերթական արձակուրդները մոտենում են ավարտին, ու որքան մոտենում է աշունը, այնքան արդիական է դառնում երեխայի նախապատրաստությունը դպրոցին: Ծնողների մեծամասնությունը, չգիտես ինչու, նախապատրաստություն ասելով` հասկանում է դպրոցական հագուստի ու գրենական պիտույքների գնումը: Սակայն շատ կարևոր է երեխայի զգայական տրամադրությունը, նրա առողջական վիճակը, օրգանիզմի` ռեժիմի նկատմամբ փոփոխությանը հարմարվելն ու ծանրաբեռնվածությունը: Սովորող երեխաների ծնողների համար մեծ հոգս է դպրոցական պարագաների գնումը: Ու այս իրավիճակում կարևոր է ոչ միայն դրանց գինը, այլև որակը. չէ՞ որ դրանք կարող են երեխայի առողջության վրա էական ազդեցություն ունենալ:
Այս դեպքում ևս պետք է առաջնորդվել որակով ու միայն որակով: Գուցեև մի փոքր ավելի թանկ լինեն բնական նյութից պատրաստված ու կարված հագուստն ու պիտույքները, սակայն չմոռանանք, որ դրանք չպետք է անհարմարության զգացում պատճառեն, ինչը, ի վերջո, կարող է հանգեցնել դասապրոցեսից շեղվելուն: Հագուստը չպետք է սահմանափակի երեխայի շարժումները: Նա պետք է կարողանա ազատ թռչկոտել, ազատ շարժել թևերը: Հագուստի հետ պետք է հարմարավետ լինի նաև պայուսակը: Ճիշտ ընտրված ուսապայուսակը պարունակության ծանրությունը հավասարաչափ կբաշխի ողնաշարի վրա:
Կարևոր է նաև երեխայի հոգեբանական նախապատրաստվածությունը: Բնականաբար, արձակուրդի շրջանը խիստ տարբերվում է դպրոց հաճախելուց: Ուստի հարկավոր է երեխային աստիճանաբար վարժեցնել ուսումնական ռեժիմին: Հստակ ժամանակ հատկացնել խաղին, զբոսանքին,ընթերցանությանը: Սա դժվար շրջան է տարրական դասարանից անցում կատարողների համար. նոր ծրագիր, նոր ուսուցիչներ, պատասխանատվության նոր մակարդակ: Երեխայի առաջադիմությունը տվյալ դեպքում մեծապես կախված է այն հանգամանքից, թե ինչպես է ինքը տրամադրված նոր ուսումնական տարվան: Շատ կարևոր է երեխայի հստակ ժամին քնելը: Համակարգչի կամ հեռուստացույցի առջև երեկոյան անցկացրած երկարատև ժամերը լուրջ խնդրի կվերածվեն առավոտյան, երբ հարկ է արթնանալ ժամանակին ու չուշանալ դասերից:
Հոգ տարեք դպրոցական երեխայի իմունիտետի մասին, որպեսզի օրգանիզմը պատրաստ լինի առաջիկա լուրջ ծանրաբեռնվածությանը: Հետևեք, որ սնունդը լիարժեք լինի: Մրգեր, բանջարեղեն, կաթնամթերք, ձուկ, կանաչի լինի, որոնք պարունակում են աճող օրգանիզմի նորմալ կենսագործունեության համար անհրաժեշտ մեծ քանակությամբ հանքանյութեր ու միկրոտարրեր:
Մի խնդիր էլ, որին պետք է ուշադրություն դարձնել: Ամռանը երեխաները տարբեր վայրերում են հանգստանում, ու երբեմն ծնողներն էլ չեն կասկածում անգամ, որ իրենց երեխան վարակվել է պեդիկուլյոզով: Այս հիվանդության հետ կապված շատ կարևոր հոգեբանական պահ կա. երեխաների մոտ հնարավոր է` ձևավորվի բարդույթ ու ամոթի զգացում: Իսկ դա բացասական ազդեցություն է ունենում երեխայի սոցիալական ընտելացման գործընթացի վրա:
Ի դեպ, գրեթե յուրաքանչյուր մարդ գեթ մեկ անգամ կանգնել է նման խնդրի առջև:
Ոջիլը մակաբույծ է: Հասուն էգ ոջիլները սոսնձելով ձու են դնում մազերին կամ հագուստի մազմզուկներին: Ինկուբացիոն շրջանում, որը տևում է 7-10 օր, ձվերը հասունանում են: Դրանք շատ նման են թեփի, որը շատ ամուր կպած է մազերին, կիսաթափանցիկ են ու սնվում են գլխամաշկի արյունով: Թրթուրները շատ արագ են հասունանում ու վերածվում հասուն ոջիլների, որոնք ունեն մոխրագույն կամ մուգ գույն, եթե հատկապես լցվում են արյունով: Ոջիլները մանր միջատներ են, որոնք, կծելով մաշկը, սնվում են արյունով, որ ապրեն ու հասունան: Դրանց նկատելը շատ դժվար է, ավելի հաճախ հայտնաբերվում են ձվերը (անիծ): Հիմնական ախտանշանը մաշկի բորբոքումն է կամ քորը: Եթե ձեռքերը ակամա ձգվում են դեպի գլուխը, որ քորեն, ու մարդուն անհանգստացնում է վազող միջատի տպավորությունը, ապա պետք է նա մտերիմ մարդուն խնդրի` ստուգել գլուխը:
Երեխային պետք է բացատրել, որ մեզնից և ոչ մեկն ապահովագրված չէ պեդիկուլյոզից: Դրանով հնարավոր է վարակվել հասարակական տրանսպորտում, աշխատավայրում, դպրոցում, խանութում, ամենուր, որտեղ շփվում ենք մարդկանց հետ: Ընդ որում, մեկ առանձնյակը բավարար է, որ արդեն հաջորդ իսկ շաբաթ պեդիկուլյոզը անհանգստություն պատճառի:
Վարակվելու հաջորդ պատճառը հիգիենայի պակասն է: Ուշ-ուշ լողանալը` գլուխը լվանալը, հագուստը, սպիտակեղենը հազվադեպ, ոչ ժամանակին փոխելը հղի է հիվանդության տարածմամբ:
Իսկ ինչո՞ւ են երեխաներն ավելի հաճախ հիվանդանում պեդիկուլյոզով: Որովհետև նրանք ավելի շատ ժամանակ են անցկացնում այլ երեխաների հետ, ընդ որում, ավելի սերտ, քան մեծերը. համատեղ խաղեր, ուսում, ընկերների հետ ժամանակ անցկացնել, մրցույթներ, հասարակական տրասնպորտով երթևեկել: Մի խոսքով, երեխաները շատ շփումներ են ունենում, ժամանակ անցկացնում ամբոխի մեջ, մանկապարտեզում, սովորելու ժամանակ: Բնականաբար, նման սոցիալական ակտիվությունը պեդիկուլյոզով վարակվելու ռիսկի հետ է կապված:
Ինչպես կարելի է վերացնել ոջիլը
Այսօր դեղատներում տարբեր միջոցներ են առաջարկվում` քսուքներ, շամպուններ: Կան միջոցներ էլ, որոնցով կարելի է մշակել ոջլոտ հագուստը: Բոլոր միջոցներն էլ օգտագործելու դեպքում խստիվ հետևեք կիրառման կանոններին, քանի որ չի բացառվում, որ դրանից ալերգիա առաջանա: Հաշվի առնելով, որ հիվանդությունն ուղեկցվում է քորով ու մաշկի բորբոքմամբ, չպետք է ռիսկի դիմել, քանի որ վնասված մաշկի համար դեղորայքը մեծ փորձություն է, իսկ եթե դեղամիջոցի կիրառումից մաշկը ուռչի, ապա անմիջապես հարկավոր է լվանալ պարզ ջրով:
Երբեմն լինում է, որ դեղամիջոցները չեն օգնում: Լինում է, որ կիրառված միջոցները վերացնում են կենդանի ոջիլները, սակայն անզոր են անիծի դեմ: Եվ ստացվում է, որ բուժումը երկարում է:
Պեդիկուլյոզի դեմ կարելի է պայքարել ժողովրդական միջոցներով:
Հիվանդության սկզբնական փուլում օգնում է նույնիսկ գլուխը հաճախ` օրական մեկ անգամ լվանալը, սովորական ձևով: Երբ օճառում եք գլուխը կամ լվանում շամպունով, փորձեք փրփրացնել ու թողնել մի քանի վայրկյան, ապա նոր լվանալ:
Ահա ժողովրդական մի միջոց, որը, չգիտես ինչու, կոչվում է «ամերիկյան եղանակ»:
Ոջիլները վերացնելու համար մազերի երկայնքով առատորեն քսվում է վազելին, մայոնեզ կամ այլ քսուք: Ապա գլուխը պետք է փաթաթել պոլիէթիլենով: Թողնել բավական ժամանակ, հնարավորության դեպքում` մեկ գիշեր, ու առավոտյան սանրելով հանել: Այս միջոցով ասես փակում ես ոջիլների թթվածինը: Գործողությունը պետք է կատարել մի քանի անգամ ու անպայման հարկավոր է առավոտյան սանրվել մանրատամ սանրով:
Բուժումը եթերայուղերով: Սա, ի դեպ, շատ դուր կգա կանանց, քանի որ այն մի հարվածով երկու նապաստակ խփելու է նման. մի կողմից` վերացնում ենք ոջիլը, իսկ մյուսից` բարելավում մազերի վիճակը: Օգտակար է այս դեպքում թեյածառի, նուշի ու նարդոսի եթերայուղերի հավասարաչափ բաժիններով խառնուրդը, որը քսվում է մազերին ու լվացվում 2 ժամից: Այս միջոցն արևմուտքում պեդիկուլյոզի դեմ առաջինն է համարվում: Այս դեպքում կարևորվում է բնական եթերայուղերի հայթայթումը, քանի որ կեղծ նյութեր կան շուկայում:
Սանրելը
Բժշկական ու ժողովրդական միջոցները չեն կարող վերացնել անիծը մազերից, այն պետք է հեռացվի մեխանիկական եղանակով: Եթե հիվանդությունը խորանում է, ապա ստիպված քաչալանում են, իսկ եթե ցանկանում եք պահպանել մազերը, ապա մեկ ժամ չէ, որ կպահանջվի անիծից ազատվելու համար: Մեր տատերը սանրի ատամների արանքներում թել էին փաթաթում, ինչը օգնում է մազերից դուրս բերել անիծը:
Հիվանդության կանխարգելումը
Առաջներում պեդիկուլյոզը համարվում էր աղքատների ու թշվառների հիվանդություն: Իրականում այդպես չէ, քանի որ հիվանդանում են անկախ սոցիալական կարգավիճակից: Մի խոսքով. ոչ ոք ապահովագրված չէ դրանից: Սակայն հարկ է նշել, որ հիվանդությունը խորանում է միմիայն հիգիենայի բացակայության պարագայում:
Ի դեպ, շատ կարևոր է իմանալ, թե դասարանում կա՞ն արդյոք պեդիկուլյոզով երեխաներ: Դա չպետք է վիրավորի ո՛չ երեխային, ո՛չ էլ նրա ծնողին: Իմանալով` կարելի է պարզապես գնահատել ռիսկերը: Ժամանակ առ ժամանակ ստուգել ոջիլի առկայությունը:
Հեշտ է կանխելը, դժվար` բուժելը: Հիգիենան լավագույն կանխարգելիչ միջոցն է:
Երեխաներին սովորեցրեք, որ խուսափեն անձնական իրեր փոխանակելուց. սանր, խոզանակ, սրբիչ, բարձ, գլխարկ:
Խուսափեք «գլուխ գլխի տալուց»: Ժամանակ առ ժամանակ ստուգեք ծոծրակի, ականջների ետևն ու գխամաշկը: Եթե տանը մեկը վարակվել է պեդիկուլյոզով, ապա բուժում պետք է կատարեն բոլորը` կանխելու մեկից մյուսին փոխանցումը:
Ի դեպ, շատ լավ միջոց է քացախի ու ջրի հավասար քանակությամբ խառնուրդը, եթե, իհարկե, մաշկը քորելուց չի վնասվել: Այդ դեպքում պարզապես հնարավոր է, որ լուծույթը մրմռացնի: Քսել մազերին ու ծածկել գլուխը կես ժամ, որից հետո լվանալ սովորականի պես: Այն նաև մազերի որակը բարելավող հիանալի միջոց է, փափկեցնում է ու փայլ հաղորդում: Պարզապես զգույշ եղեք, որ լուծույթը չընկնի աչքերի մեջ, հատկապես, երբ այս մեթոդով եք բուժում երեխաներին: Լուծույթը քսելուց կես ժամ անց հանեք գլխարկը, նորից առաջարկվում է սանրել մազերը: Որքան լավ ու երկար սանրեք, այնքան շատ ոջիլ ու անիծ կթափվի: Ապա լվացեք սովորականի պես:
Հետաքրքիր փաստեր
Գիտնականները պարզել են, որ ոջիլներ եղել են անգամ դինոզավրերի ժամանակներում, ավելի քան 44 մլն տարի առաջ:
Ոջիլների մասին առաջին տեղեկությունները հանդիպում են Արիստոտելի մոտ (մ.թ.ա. IV դարում): Չորացած ոջիլներ են հայտնաբերվել եգիպտական, պերուական, հնդկացիական մումիաներում:
Հերոդոտոսն է գրել, որ եգիպտացի քրմերը սափրում էին գլուխը, «որ ոչ մի ոջիլ կամ այլ անմաքուր կենդանի չկարողանա կպչել նրանց, երբ նրանք ծառայում են աստծուն…»: Այդ նպատակով էին գլուխներն ու կզակը սափրում Հին Եգիպտոսի, Ասորեստանի ու Բաբելոնի փարավոններն ու թագավորները:
Հիմնականում պեդիկուլյոզ հիվանդության բռնկում է նկատվում աշնանը, երբ երեխաները ճամբարներից ու հանգստյան տներից վերադառնում են տուն:
Ծերունիները պատմում են, և գիտությունն էլ հաստատում է, որ ոջիլները բազմանում են ուժեղ սթրեսից հետո: Ինչպես և բոլոր հիվանդությունների դեպքում է, ոչ բոլոր վարակվածներն են հիվանդ դառնում: Եթե մենք հանգիստ ենք ու առողջ, ապա ոջիլն իր «նպատակին» չի հասնում: Իսկ մակաբույծներին ասես դուր են գալիս այն մարդիկ, որոնք կարծես «հակում» ունենան սթրեսների նկատմամբ:
Ներկայում գիտնականները տագնապած են, քանի որ ոջիլները թույների նկատմամբ դիմացկունություն են ցուցաբերում: Իռլանդիայում նույնիսկ ոջիլի նոր տարատեսակ են հայտնաբերել, որը թույների նկատմամբ անզգա է: Այնտեղ նույնիսկ պարգևավճար են խոստանում նրան, ով կկարողանա այդ մուտանտներին բռնել ու լաբորատորիա հանձնել հետազոտության համար:
Ասում են, որ ոջիլները «հուզիչ կապվածություն են» ցուցաբերում իրենց տերերի նկատմամբ: Մարդու գլխից հանած ոջիլը ընտրության դեպքում էլ «սովոր շան պես» վերադառնում է նրա մոտ:
Շուրջ 100 տարի առաջ շվեդներն այդ միջատի օգնությամբ բուրգոմիստր էին ընտրում: Թեկնածուները նստում էին սեղանի շուրջ ու սեղանի վրա փռում մորուքները, իսկ կենտոնում ոջիլ էին դնում: Ում մորուքի վրա բարձրանում էր այդ ոջիլը, նա էլ ընտրվում էր բուրգոմիստր:
Tags: առողջական