Դեռևս 2000 թ. լրատվամիջոցներից մեկին տված հարցազրույցի ժամանակ ՌԴ լրագրողի հարցին` իսկ ի՞նչ է երևում այս աշխատասենյակից, ՌԴ նախկին ու ներկա նախագահը պատասխանում է. «Այս աշխատասենյակից երևում է, որ մեր երկիրը ապագա ունենալու համար վերակազմավորման կարիք է զգում: Կան որոշ ակնհայտ երևույթներ, որոնք այս աշխատասենյակից պետք է տեսանելի լինեն: Պետք է հասկանալ, և անկեղծ ասած, դա հասկանալի է, որ շատ կոշտ պայքար է ընթանում ոչ միայն շուկայում` ընկերությունների միջև, այլև երկրների կողմից` միջազգային թատերաբեմերում: Եվ շատ ափսոս, կա որոշակի տագնապ, քանի որ այդ մրցավազքում մենք առաջնորդ չենք հանդիսանում…»:

 Ու սկսվե^~ց…

Օրերս, լրատվամիջոցների հետ հանդիպման ժամանակ, ՀՅԴ Բյուրոյի անդամ Վահան Հովհաննիսյանը, աշխարհաքաղաքական ու պատմական դիտարկում կատարեց ու նշեց, որ Ռուսաստանի արտաքին քաղաքականությունում  ակնհայտ է նեոկայսերական նոր` երրորդ ալիքը: Պատգամավորի պարզաբանմամբ` Ռուսաստանը սկզբում բավականին հաշտ ու համերաշխ էր ապրում Եվրոպայի հետ, բայց հետզհետե պանսլավոնիստները կարողացան այն վերածել կայսերապաշտական ձգտումներով կայսրության, որը կործանվեց առաջին համաշխարհային պատերազմի ժամանակ: Այնուհետև, ինչպես համոզված է Վահան Հովհաննիսյանը, ռուս ազգայնականները փորձեցին բոլշևիկների միջոցով պահպանել կայսրությունը, ու դա որոշակիորեն հաջողվեց, և արդյունքում ստեղծվեց ռուսական երկրորդ` այս անգամ բոլշևիկյան կայսրությունը, որը նույնպես տապալվեց: Այժմ Ռուսաստանը նորից փորձում է  հագուրդ տալ իր կայսերապաշտական նկրտումներին, և իրադարձությունները հուշում են, որ նեոկայսերական ալիքով նոր կայսրություն են փորձում ստեղծել:

Նման կայսրության համար հարկավոր են երեք գլխավոր հենասյուներ` ռազմական, տնտեսական և  քաղաքական: Ի դեմս ՀԱՊԿ-ի` Ռուսաստանը լուծել է ռազմական բաղադրիչի հարցը: Մաքսային միությունը, բնականաբար, նոր կայսրության տնտեսական հենասյունն է հանդիսանալու, իսկ երրորդ` քաղաքական հենասյունն էլ, անշուշտ, կլինի Ռուսաստանի կողմից նախաձեռնված Եվրասիական միությունը: Ու կայսրությունը պատրաստ է…

Բնականաբար, այս համատեքստից անջատ հնարավոր չէ դիտարկել Հայաստանում ընթացող որոշ իրադարձությունների ու միջադեպերի տրամաբանությունը:

Այսպես,  սեպտեմբերի 3-ին Մոսկվայում Սերժ Սարգսյանի` Մաքսային միությանն անդամակցելու մասին հայտարարությունից ընդամենը 3 շաբաթ անց Հայաստանում երկու կարևոր միջադեպեր եղան, որոնց վրա, այս համատեքստում, հնարավոր չէ ուշադրություն չդարձնել: Առաջին` սեպտեմբերի 25-ին Մեղրիից Երևան վերադառնալու ճանապարհին «Ժառանգության» պատգամավոր Զարուհի Փոստանջյանին ՀՀ միջպետական ճանապարհի վրա կանգնեցրել, խուզարկել ու հայ պատգամավորի ազատ տեղաշարժը խոչընդոտել էին ՌԴ-ի անվտանգության` ԱԴԾ -ի աշխատակիցները: Երբ պատգամավորին ուղեկցողները փորձել են տեսանկարահանել միջադեպը, ՌԴ-ի ներկայացուցիչներից մեկը հարձակվել և կոտրել էր նրանց տեսախցիկը: Իհարկե, այնուհետև միջադեպի կապակցությամբ պարզաբանմամբ հանդես եկավ ռուսական կողմը: Մասնավորապես` ՌԴ Անվտանգության դաշնային ծառայության ՀՀ-ում Սահմանապահ վարչությունից ԱՐՄԵՆՊՐԵՍ-ին հայտնել էին, թե  սեպտեմբերի 25-ին Հայաստանի Հանրապետության Ազգային Ժողովի պատգամավոր Զ. Ա. Փոստանջյանն անձանց խմբի հետ գտնվել է Սյունիքի մարզի (նախկին Մեղրու շրջան) տարածքում` հարակից Հայաստանի Հանրապետության` Իրանի Իսլամական Հանրապետության հետ պետական սահմանին, որը, ըստ Ռուսաստանի և Հայաստանի միջև կնքված միջպետական պայմանագրի, հսկում են Ռուսաստանի սահմանապահները:

«Այդ ժամանակ Ռուսաստանի ԱԴԾ-ի Հայաստանի Հանրապետությունում Սահմանապահ վարչության աշխատակիցները Հայաստանի իրավապահ մարմինների հետ իրականացնում էին օպերատիվ-որոնողական միջոցառումներ քրեական հանցագործության մեջ կասկածվող անհատների ձերբակալման ուղղությամբ: Ժամը 20:00-ի շրջանում Երևան-Մեղրի ճանապարհին կանգնեցվել է մի մեքենա, որում գտնվել է Զ. Ա. Փոստանջյանը: Զ. Ա. Փոստանջյանի փաստաթղթերի ստուգման ընթացքում վերջինս ներկայացրել է պատգամավորի վկայականը և կոպիտ կերպով բացատրություններ է պահանջել: Սահմանապահի կողմից կանգնեցնելու վերաբերյալ բացատրությունների տրամադրումից հետո Զ.Ա. Փոստանջյանն ու իրեն ուղեկցող անձինք իրենց դրսևորել են հանդուգն կերպով, փորձել են սադրել հակաիրավական գործողություններ, հրապարակայնորեն տեսանկարահանում էին սահմանապահ ծառայություն իրականացնողներին»,- նշում է ռուսական կողմը: Հայաստանի Հանրապետությունում Ռուսաստանի ԱԴԾ Սահմանապահ վարչությունը, իհարկե, նաև նշել էր, թե ցավում է տեղի ունեցածի համար, բայց միայն այս միջադեպով ամեն ինչ չվերջացավ:

Սրանից հետո Գյումրու ԳԱԼԱ հեռուստաընկերությունը  տեղեկատվություն տարածեց, որ Գյումրիի 8-րդ թաղամասում (Վոսմոյ գորոդոկ) բնակվող մի քանի հայ ընտանիքներ ահազանգել են, որ իրենց ստիպում են ազատել բնակարանները, որպեսզի դրանք տրամադրվեն Ռուսաստանից ժամանող զինվորականների ընտանիքներին: Ըստ ահազանգողների` թաղամասի բոլոր ընտանիքներին թերթիկներ են բաժանվել, որտեղ նշված է, որ 10-օրյա ժամկետում նրանք պետք է ազատեն իրենց զբաղեցրած բնակարանները, որպեսզի ռուս ընտանիքների համար տեղ բացվի: Իսկ ըստ թաղամասում ապրող ռուս զինվորականների` 102-րդ ռազմաբազան լուրջ համալրումներ է ունենալու, և ևս 3000 ընտանիք տեղափոխվելու են Գյումրիում բնակվելու:

Այս մի միջադեպն էլ դիտարկենք ՌԴ-ի կողմից իրականացվող «հայրենակիցներ» ծրագրի հետ միասին… Ստացվում է, որ Ռուսաստանը, մի կողմից, դատարկում է Հայաստանը, մի այլ կողմից` զենք վաճառում մեր հակառակորդ Ադրբեջանին, իսկ մյուս կողմից էլ համալրում է Հայաստանում տեղակայված իր ռազմական կոնտինգետն ու նաև ռուս զինվորականների ընտանիքներով վերաբնակեցնում Հայաստանը:

Ակամա հիշեցինք դեռևս անցյալ տարի ռուս լրագրող և հաղորդավար Վլադիմիր Սոլովյովի հեղինակային`«Պոեդինոկ» թոք-շոուի հերթական հաղորդումներից մեկը, որը վերաբերում էր Մերձավոր Արևելքի իրադարձություններին ու իսլամական շարժումների համատեքստում ՌԴ-ի իրականացնելիք քաղաքականությանը: Այդ հաղորդման շրջանակներում   բանավիճողները ՌԴ Պետդումայի փոխխոսնակ, ՌԼԴԿ կուսակցության ղեկավար Վլադիմիր Ժիրինովսկին ու ՌԴ իսլամական կոմիտեի նախագահ Հեյդար Ջեմալն էին: Վլադիմիր Ժիրինովսկին, անդրադառնալով արաբական գարնան ու համաշխարհային իսլամի դեմ ՌԴ անհրաժեշտ քայլերին, նշեց, որ որպես արաբական աշխարհից ՌԴ-ին սպառնացող իսլամական շարժման դեմ պայքարի միջոց Ռուսաստանը պետք է Կովկասում իրագործի «կենդանի պատնեշի» քաղաքականություն. մասնավորապես` Կովկասի բնակչության 70 տոկոսը պետք է լինի ռուս ազգաբնակչություն…

Մեկնաբանությունները, ինչպես ասում են, ավելորդ են, քանի որ վերը նշված դեպքերն այս համատեքստում առավել քան խոսուն են: