Ուկրաինայում ծավալվող իրադարձությունները և Ռուսաստանի ու Արևմուտքի շահերի բախումն արդեն նմանվում են նախորդ դարի 60-ականների Կարիբյան ճգնաժամին: Հստակ ուրվագծվում են Ռուսաստանի աշխարհաքաղաքակրթական նկրտումները Ուկրաինայի որոշ հատվածների նկատմամբ, իսկ Արևմուտքը պայքարի մեջ է մտել` Ուկրաինան Ռուսաստանից «խլելու» մտադրությամբ: Ու այն պահից, երբ ՌԴ դաշնային խորհուրդը Ռուսաստանի նախագահ Վլադիմիր Պուտինին թույլատրեց Ուկրաինայում օգտագործել ՌԴ զինված ուժերը, աշխարհը շունչը պահած սպասում է նոր պատերազմի բռնկմանը:

Ռուսաստանը մնացել է միայնակ. դեռևս

Քաղաքագետ Լևոն Մելիք-Շահնազարյանն ավելի հակված է կարծելու, որ Ուկրաինայում պատերազմը քիչ հավանական է, նա 80 տոկոսով համոզված է, որ պատերազմ չի սկսվի:
Բոլոր դեպքերում, բացի Ռուսաստանից, մարտական պատրաստության փուլում են նաև ՆԱՏՕ-ն, որ հայտարարել էր, թե անօդաչու թռչող սարքերով կհետևի Ուկրաինայում ծավալվող իրադարձություններին, և հենց բուն Ուկրաինան: Ուկրաինայի ժամանակավոր նախագահ Ալեքսանդր Տուրչինովը մարտի 11-ին հանդես եկավ հայտարարությամբ, թե Ուկրաինայի զինված ուժերը բերվել են լրիվ մարտական պատրաստության. վարժանքներ են անցկացվել և սկսում են վերականգնել բանակը: Սակայն Տուրչինովի խոսքով, Ուկրաինային անհրաժեշտ է նաև տեխնիկական և ռազմական օգնություն:
Ներկայումս Ռուսաստանը Ուկրաինայի հարցում հայտնվել է, կարծես, մեկուսացման վիճակում: Համենայն դեպս, այսօր չկա մի պետություն, որ ըստ էության, պաշտոնապես պաշտպանած լինի Ռուսաստանի գործողությունները Ուկրաինայում: Անգամ Բելառուսն ու Ղազախստանն այս հարցում պաշտոնապես իրենց աջակցությունը չեն հայտնել: Բելառուսը դեռ լռում է, իսկ Ղազախստանն անգամ հակադրվում է ռուսական քաղաքականությանն այս հարցում:
Բայց Արևմուտքը ոչ միայն համաձայն չէ Ուկրաինայում Ռուսաստանի վարած քաղաքականությանը, այլև գործուն քայլեր է իրականացնում Ռուսաստանի դեմ: Համաշխարհային բանկը, ինչպես հայտնում է «Ռիա նովոստի»-ն, պատրաստ է այս տարվա ընթացքում 3 մլրդ դոլարի օգնություն տրամադրել Ուկրաինային` բարեփոխումներին և ենթակառուցվածքային նախագծերին աջակցելու նպատակով: Օգնության տրամադրման պայմանները դեռևս հայտնի չեն, սակայն ՀԲ-ի հայտարարությունում նշվում է, որ Ուկրաինայից կառուցվածքային բարեփոխումներ են սպասում:
Դոնի Ռոստովում մարտի 11-ին կարճ ճեպազրույցով հանդես եկավ պաշտոնանկ արված նախագահ Վիկտոր Յանուկովիչը և նշեց, որ ինքն է Ուկրաինայի միակ լեգիտիմ նախագահը և բանակի գերագույն գլխավոր հրամանատարը: Եվ ավելացրեց, որ կվերադառնա Ուկրաինա, երբ նպաստավոր պայմաններ ստեղծվեն, իսկ իշխանության ցանկացած մարմին, որն այսօր ձևավորվել է Ուկրաինայում, չի կարող լեգիտիմ լինել:
Վիկտոր Յանուկովիչը նաև մեղադրանքներ հնչեցրեց ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի հասցեին, հայտարարեց, որ ԵՄ-ի և ԱՄՆ-ի գործողություններն անօրինական են, նրանք աջակցում են ավազակային ռեժիմին, կուրացել են ու մոռացել, թե ինչ է ֆաշիզմը: Նա հայտարարեց նաև, որ կդիմի ԱՄՆ Սենատին, Կոնգրեսին ու գերագույն դատարանին` խնդրելով վերանայել Օբամայի վարչակազմի գործողությունների օրինականությունը Ուկրաինայի հարցում:
«Ես լսել եմ, որ ԱՄՆ-ն մտադիր է ֆինանսական օգնություն տրամադրել այդ հանցագործներին: Սակայն դա հակասում է ամերիկյան օրենքին, որն արգելում է օգնություն տրամադրել մի երկրի, որում ապօրինաբար պաշտոնից հեռացվել է տվյալ երկրի նախագահը»,- ասաց Յանուկովիչը:
Երբ ռուսները սկսում են կռվել…

Կարծես Ռուսաստանին հաջողվեց իրագործել Ղրիմն իրենով անելու օպերացիան ու առաջին հայացքից Ռուսաստանին էլ ոչինչ չի խանգարում: Բայց դա միայն առաջին հայացքից: Ինչպես նշում են ռուս վերլուծաբանները, այս պահի դրությամբ հենց Ռուսաստանի ներքին օրենքները թույլ չեն տալիս, որ ոչ միայն Ղրիմը, այլև որևէ այլ տարածք այդպես հեշտ ու հանգիստ անցնի Ռուսաստանին: Ռուսական օրենսդրությունը հստակ սահմանում է այն բոլոր դեպքերը, երբ կարող է մի որևէ երկրի տարածք կամ մի որևէ երկիր անցնել Ռուսաստանի կազմ: Ըստ այդմ` մի որևէ երկրի տարածք Ռուսաստանի կազմ անցնելու համար նախ պետք է, որ այն ինքնորոշվի ու լեգիտիմ եղանակով` հանրաքվեով ու լեգիտիմ իշխանությունների համաձայնությամբ հայտարարի Ռուսաստանի կազմ մտնելու ցանկության մասին: Ինչին պետք է արձագանքի ռուսական կողմն ու ներքին ընթացակարգերն անցնելուց հետո հայտարարի, որ դեմ չէ իր կազմում տվյալ տարածքը ներառելուն:

Ռուսաստանը կարծես հաջողացրեց այս հարցի ֆորմալ լուծումը. մարտի 11-ին Ղրիմի Գերագույն խորհուրդը ինքնավար հանրապետության և Սևաստոպոլի անկախության մասին հռչակագիր ընդունեց: Հռչակագրին կողմ են քվեարկել 100 պատգամավորներից 78-ը, ինչպես նաև Սևաստոպոլի քաղաքային խորհուրդը: Տվյալ փաստաթուղթը հնարավորություն կտա իրավաբանորեն ձևակերպելու թերակղզու ներառումը ՌԴ կազմում, ինչպես նաև մարտի 16-ին անցկացնելու հանրաքվեն:
Սակայն անգամ այդ դեպքում Ռուսաստանի` Ղրիմին տիրանալու ցանկությունն անխոչընդոտ չի մնում: Որովհետև ակնհայտ է, որ համաշխարհային հանրությունը չի համակերպվի Ուկրաինայի մասնատման ու Ղրիմը Ռուսաստանին թողնելու մտքի հետ, կսկսի իր պատասխան գործողությունները: Դրա նախադրյալներն էլ կան. նույն օրը, երբ Ղրիմում Ռուսաստանին միանալու հռչակագիր էին հրապարակում, հայտարարությամբ հանդես եկավ Ֆրանսիայի արտգործնախարար Լորան Ֆաբիուսը և նշեց, որ Ռուսաստանի նկատմամբ ԵՄ պատժամիջոցները կարող են ուժի մեջ մտնել արդեն այս շաբաթ:
«Ղրիմում սպասվող հանրաքվեն անօրինական է. մենք չենք կարող նման բան թույլ տալ, քանի որ դա Ուկրաինայում անկայունության կհանգեցնի: Հետևաբար, մենք պատժամիջոցներ կկիրառենք»,- ասաց Ֆաբիուսը, բայց ակնարկեց, որ եթե Մոսկվան փոխի իր դիրքորոշումն ու համապատասխան քայլեր ձեռնարկի, ապա պատժամիջոցների կիրառման հարցը կվերանայի:

Կվերանայի Ռուսաստանն իր դիրքորոշումը, թե ոչ, դեռ վաղ է ասել: Ամեն դեպքում ռուսական կողմն արդեն իսկ հասկացրել է միջազգային խաղացողներին, որ իր հանդեպ պատժամիջոցների կիրառման դեպքում չի կատարի իր վերցրած վարկային պարտավորությունները, ինչը հուժկու հարված կարող է հասցնել համաշխարհային տնտեսությանը: Մյուս կողից, սակայն, Ռուսաստանը հապաղում է կտրուկ ու վճռական գործողությունների անցնել Ուկրաինայում: Գուցե դա պայմանավորված է հարցերը ֆորմալ լուծելու քայլերով: Սակայն պետք է հիշել մեկ այլ հանգամանք: Արևմուտքը գտավ Ռուսաստանի` Ղրիմում իր քաղաքացիների ու հայրենակիցների անվտանգությունն ապահովելու պատճառաբանության հակաքայլը: Նույն կերպ Թուրքիան էլ իր հերթին է հայտարարել, թե օգնության կհասնի Ղրիմում բնակվող իր 250 հազար թաթար եղբայրներին, իսկ համաշխարհային լրատվամիջոցները գրեցին, թե թուրքական ռազմանավերը մոտենում են Ղրիմին:

Թուրքիան, ինչպես միշտ, փորձում է ստեղծված իրավիճակից օգուտներ քաղել, և պատմական փորձը ցույց է տալիս, որ թուրքերն այդ «շնորքն» ունեն, կարողանում են պղտոր ջրում ձուկ որսալ:
«Ամեն դեպքում` Թուրքիան այսօր սևծովյան ավազանում գործոն է: Այսինքն` եթե այսօր ուկրաինացիներն ու ռուսները գժտվում են, ապա Թուրքերը հաստատ օգտվում են: Ցավոք սրտի, ինձ թվում է, որ թուրքական ազդեցությունն ընդհանրապես կմեծանա մեր տարածաշրջանում: Որովհետև, եթե Ռուսաստան-Արևմուտք հարաբերությունները լարվում են, բնական է, որ Արևմուտքը պետք է աջակցի Թուրքիային ի հակակշիռ ռուսական շահերի ու ներկայության, որտեղ մենք տուժելու ենք»,- ասում է Արա Պապյանը:

Թուրքիան, բնականաբար, ինքնագլուխ, առանց Արևմուտքի քաջալերման քայլեր չէր ձեռնարկի, այն էլ Ռուսաստանի դեմ: Բայց պարզ է նաև, որ եթե Ռուսաստանը որոշել է վերցնել Ղրիմը, վերցնելու է, դա հեշտ չի լինելու, բայց երբ ռուսների հետ խոսում են զենքի սպառնալիքով, ռուսները սկսում են կռվել: Իսկ երբ ռուսները սկսում են կռվել…

Անկախ

Tags: Ղրիմ, Ուկրաինա, ռուսաստան, սառը պատերազմ