Հուլիսի 9-ին` լրագրողների հետ հանդիպման ժամանակ, ՕԵԿ առաջնորդ Արթուր Բաղդասարյանը ժողովրդից ներողություն խնդրեց իրենց սխալների համար: Նա հույս հայտնեց, որ ժողովուրդը կհավատա իր անկեղծությանը. «Ես այն մարդկանցից եմ, որոնց ճիշտ չեն հասկացել: Ճշմարիտ է այն մարդը, որը բարձրաձայնում է իր սխալները»: Բաղդասարյանը նշեց, որ արդեն երեք ամիս է` ՕԵԿ-ը դուրս է եկել իշխանական կոալիցիայից, և այդ ընթացքում կուսակցության անդամներն ունեցել են հանդիպումներ տարբեր բնակավայրերում, լսել քաղաքացիների դիրքորոշումները, հանգել մի քանի եզրակացությունների: Դրանք ներկայացնելով` Արթուր Բաղդասարյանը նշեց. 1. Հայաստանում ձևավորվել է միահեծան, միակուսակցական իշխանական համակարգ, 2. տնտեսական ոլորտում խորանում է մենաշնորհային տնտեսությունը, վարչական ճնշում է գործադրվում գործարարների նկատմամբ, ինչն առաջացնում է տնտեսության մեջ անորոշություն, 3. ՀՀ-ում շարունակվում է արտագաղթը, 4. Հայաստանում ավանդույթ է դառնում անօրինականությունների իրականացումը օրենքի անվան տակ, 5. արտաքին քաղաքական ճակատում կան մտահոգիչ զարգացումներ:
ՕԵԿ-ն առաջարկում է արդիականացնել ՀՀ քաղաքական համակարգը, անցնել հարյուր տոկոս համամասնական ընտրակարգին, ընտրությունները դարձնել բաց ու թափանցիկ: ՕԵԿ-ը համարում է նաև, որ բիզնեսին պետք է տալ ազատություն, պետք է նվազեցնել հարկերը, շրջանառվող հարկը փոքր ձեռնարկությունների համար պետք է սահմանել մեկ տոկոս և այլն:

Հետաքրքիր է` իսկ եթե այդ խնդիրները տեսանելի էին ՕԵԿ-ի համար, ինչո՞ւ մինչ կոալիցիայից դուրս գալը, գոնե կառավարությունում ու ԱԺ-ում ՕԵԿ և ոչ մի ներկայացուցիչ երբևիցե չխոսեց այդ խնդիրների մասին: Հակառակը` ՕԵԿ-ն ավելի ջերմեռանդորեն էր պաշտպանում այս խնդիրների իշխանական տեսակետները, քան ՀՀԿ-ն: Ասուլիսի ժամանակ Արթուր Բաղդասարյանը նաև չբացառեց իր մասնակցությունը հաջորդ նախագահական ընտրություններին: Տեղին են ասում` փորացավդ ասա:

Մի խոսքով` արդեն հուլիսի 18-ին` հանրահավաքի ժամանակ, ՕԵԿ-ը, ի դեմս Արթուր Բաղդասարյանի ու մյուս երևելի օեկականների, սկսեց ընդդիմադիր բարբառել: Արթուր Բաղդասարյանն ակնարկեց, որ ՕԵԿ-ը գնում է` լրացնելու ընդդիմադիր դաշտը: Եվ նրան լսող անտեղյակ մեկը կմտածեր, թե ՕԵԿ-ը վերջին 10 տարիներին արմատական ընդդիմություն է եղել: Իր ելույթը, որի միայն մի փոքրիկ մասն էր ուղղված օրվա խորհրդին` էլեկտրաէներգիայի թանկացման խնդրին, Արթուր Բաղդասարյանը զարմանալիորեն սկսեց իշխանություններին քննադատելով. թանկացումներ, սոցիալական վիճակ, տնտեսական վիճակ:
ՕԵԿ նախագահն իր քննադատությամբ նույնիսկ հասավ այնտեղ, որ արտագաղթի թեման շոշափելիս հայտարարեց, թե արդեն պետության ապագան է վտանգված: Ու այս ամենն ասում էր մի մարդ, որն ընդամենը մի տարի առաջ, պատասխանելով լրագրողի հարցին` իսկ արտագաղթը ազգային անվտանգության խնդիր չի՞ առաջացնում, խրոխտ հայտարարեց, թե ամեն ինչ չէ, որ պետք է կապվի ազգային անվտանգության հետ:
«Ես ասել եմ մի քանի անգամ` ՕԵԿ-ը կա՛մ գործուղվել է ընդդիմություն, կա՛մ նրան գործուղել են. երկուսն էլ մեզ համար նույնն է: ՕԵԿ-ն ինչպե՞ս կարող է ընդդիմություն լինել: Ազգային անվտանգության խորհրդի քարտուղարը` հիմա էլ խորհրդի անդամը, ընդդիմությո~ւն է… Պարզ չէ՞, որ պետք է խաղա, սցենարի մեջ է, որ ընտրությունները խեղաթյուրեն: Դուք հիշում եք Հայաստանի նախագահական բոլոր ընտրությունները, այնտեղ մի մաթեմատիկոս կա, 0 տոկոս ձայն է վերցնում, բայց այդ մարդն անընդհատ ընտրությունների է մասնակցում. Այդպիսի մի բան էլ անելու է ՕԵԿ-ը, ինձ թվում է: Հավատո՞ւմ եք ուրիշ բանի: Ընդդիմություն լիներ` գործարանը ձեռքից կառնեին, ասում են չէ՞, որ Արթուր Բաղդասարյանը գործարան ունի»,- ՕԵԿ-ի ընդդիմադիր կեցվածքի առնչությամբ ասաց քաղաքագետ Լևոն Շիրինյանը:

Մեղադրում էին, հիմա էլ են մեղադրում, ու դեռ շարունակելու են մեղադրել` արդարացիորեն

Արթուր Բաղդասարյանը, հանրահավաքի ժամանակ փորձում էր բացատրել, թե ինչու 2003 թվականին ինքը «լքեց» ընդդիմադիր դաշտն ու իշխանական կոալիցիա կազմեց: Դրա պատճառը, ըստ Բաղդասարյանի, այն էր, որ այդ ընտրություններում երեք հիմնական թեկնածուներ կար` ինքը, Սերժ Սարգսյանն ու Լևոն Տեր-Պետրոսյանը: Ընդ որում, ինքը հանդիպել է առաջին նախագահի հետ, որը, իբր, Բաղդասարյանին ասել է, որ նա կա՛մ կմիանա իրեն, կա՛մ ինքը քաղաքականապես կոչնչացնի Բաղդասարյանին: Արթուր Բաղդասարյանը նշեց, որ ինքն այդ ընտրություններում հավաքեց Լևոն Տեր-Պետրոսյանից փոքր-ինչ պակաս ձայներ` մոտ 300 հազար, այսինքն` առաջին նախագահն իր հետ նման կերպ խոսելու իրավունք չուներ: Երկրորդ` Արթուր Բաղդասարյանը նշեց, որ այդ ժամանակ հրապարակավ առաջին նախագահի ճամբարը սկսել էր ցեխ շպրտել իր վրա: Եվ այդ պայմաններում, ըստ նրա, ՕԵԿ-ին ու նրա ղեկավարին մնում էր 3 ճանապարհ` միանալ իրենց հետ վերջնագրի ու քննադատությունների լեզվով խոսող ընդդիմության լիդերին, իսկ նախ` այդպիսի հրավեր իրենք չէին ստացել, նաև վիրավորված էին այդ վերաբերմունքից, երկրորդ ճանապարհը` արձագանքել Սերժ Սարգսյանի` իշխանական կոալիցիա ձևավորելու առաջարկին ու այդ ձևով փորձել իրենց ծրագրերը կյանքի կոչել, և երրորդ` շարունակել երկուսից էլ առանձին, իսկ այդ դեպքում` հարվածներ ստանալ երկու կողմից էլ: «Եվ դուք գիտեք, թե մենք որ ճանապարհն ընտրեցինք»,- նշեց Արթուր Բաղդասարյանն ու հավելեց, թե դրանից հետո, սակայն, իրենք չեն կարողացել իշխանական կոալիցիայում էական դեր ունենալ:

Իր ընդդիմադիրությամբ պակաս բոցաշունչ չէր նաև վերջին մի քանի տարիներին իր իշխանամետությամբ բազմիցս աչքի ընկած ՕԵԿ փոխնախագահ ու այդ կուսակցության խորհրդարանական խմբակցության ղեկավար Հեղինե Բիշարյանի ելույթը: «Սակագների բարձրացումը նման է գրպանահատ ժուլիկի արարքի, որ օրը ցերեկով, ցանկացած պահի կարող է մտնել մեր` առանց այն էլ աղքատիկ գրպանը և տանել այնտեղից որքան ուզում է»,- հայտարարեց նա` հավելելով, որ եթե բոլորս այս անգամ մեր գրպանը չփակենք այդ ժուլիկի առջև ու նրան ցույց չտանք իր իրական տեղը, ապա մեր ամբողջ կյանքում անիմաստ կբողոքենք ու արդյունքի չենք հասնի: Բիշարյանը նշեց նաև, որ ՕԵԿ-ի պայքարի ակունքները բխում են հասարակության սոցիալական խնդիրներից, և կուսակցությունը հավատարիմ է մնացել իր առաքելությանը:

«Այս տարիների ընթացքում մենք պայքարել ենք հանուն գրագիտության և ոչ թե խավարամտության, հանուն տնտեսական ազատության, ոչ թե օլիգարխիկ տնտեսության, հանուն մարդու իրավունքի, այլ ոչ շղթայված ազատության, հանուն սոցիալական արդարության, ոչ թե ծայրահեղ բևեռացման թե՛ իշխանության մեջ և թե՛ ընդդիմադիր դաշտում: ՕԵԿ-ը երբեք իր դեմքը չի կորցրել և չի հեռացել իր առաքելությունից: Մեր տեսակը պայքարող, մաքառող, կռիվ տվող տեսակ է, մենք ասում ենք այն, ինչ հետագայում դառնում է սկզբունք, վարքագիծ և արդյունք, որքան էլ շատերը չկամությունից գիշեր ու ցերեկ լծված են ՕԵԿ-ի ու նրա նախագահ Արթուր Բաղդասարյանի նկատմամբ սև փիառ անելուն»,- հենց այսպես` իսկական արմատական ընդդիմության ներկայացուցչի պես էլ հայտարարեց «պայքարող տեսակի» տիկինը:

Այսպիսով ՕԵԿ-ը փորձում է ինքն իրեն դիրքավորել ընդդիմադիր դաշտում: Նույնսկ Արթուր Բաղդասարյանը հայտարարեց, որ իրենց շատ են քննադատել, թե ՕԵԿ-ը կեղծ ընդդիմություն է, հիմա էլ են հայտարարում, նշում են, թե ՕԵԿ-ը գործուղվել է կոալիցիա` ընտրությունների նախաշեմին ընդդիմությունը փոշիացնելու: Փոխանակ ուրախ լինեն, որ ՕԵԿ-ը ևս դառնում է ընդդիմություն:

Քաղաքագետ, «Կովկաս» ինստիտուտի փոխտնօրեն Սերգեյ Մինասյանի կարծիքով` ՕԵԿ-ի դուրս գալը կոալիցիայից և փորձը տեղավորվելու ընդդիմադիր դաշտում կախված էր վարչապետի անձի և նրա սկսած գործընթացի հետ, որովհետև հասկանալի էր, որ ՕԵԿ-ը որևէ դեր չպիտի խաղա, զգաց, որ պարզապես ավելորդ է այս գործընթացում, ու որոշեց, որ լինելով ընդդիմության շարքերում` միգուցե քաղաքականության առումով ավելի շատ ակնկալիքներ կարող է ունենալ:
«Հովիկ Աբրահամյանի նշանակվելուց հետո հասկանալի էր, որ ՕԵԿ-ը դարձավ այսպես կոչված` «5-րդ անիվ»: Այստեղ, իհարկե, արհեստականություն կա. 2012 թ. խորհրդարանական ընտրություններից հետո, երբ ՀՀԿ-ն միանձնյա դարձավ իշխող կուսակցություն, հասկանալի էր, որ ՕԵԿ-ն ինչ-որ ֆորմալ դեր է խաղում և ո՛չ խորհրդարանում ու ո՛չ էլ կառավարությունում իրականում դերակատարում չուներ»,- նշեց Սերգեյ Մինասյանը` հավելելով, որ ապագա ընտրություններում ունենալիք դերակատարության առումով էլ, իհարկե, ՕԵԿ-ը պետք է աշխատի. նրա վիճակը, չի կարելի ասել, թե չափազանց փայլուն է:

Իսկ այն իրողությունը, որ մի անգամ արդեն ՕԵԿ-ին հաջողվել է «գործուղվել» ընդդիմություն ու այդ դաշտում որոշակի դերակատարություն ու հաջողություններ ունենալ, քաղաքագետի կարծիքով, ներկայումս չի կրկնվում, նա գործուղման տարբերակը քիչ հավանական է համարում, քանի որ այն ժամանակ այլ քաղաքական իրավիճակ էր, այս պահին մի քիչ ավելի տարբեր իրավիճակ է, և մեկնարկային պայմաններն այս պահին ՕԵԿ-ի համար ավելի անբարենպաստ են:

 

Tags: Արթուր Բաղդասարյան, ընդդիմություն, ՕԵԿ